Het Business Model Canvas: de perfecte aanzet van je ondernemingsplan
Bezint eer ge begint. Ook voor ondernemers in spe klopt de stelling nog steeds als een bus. Een goed ondernemingsplan is onmisbaar als je een eigen zaak start. Een (lichtere) vorm van zo’n plan is het Business Model Canvas.
Een ondernemingsplan of businessplan is de ideale handleiding bij de start: het beantwoordt de essentiële vragen over je onderneming. Van je missie over je inkomsten tot je belangrijkste partners. Een uitgekiend plan is bovendien een belangrijke troef: je bewijst eventuele partners en investeerders dat je je eigen zaak niet op drijfzand bouwt. En tot slot is het ook een waardevolle leidraad voor de toekomst.
Het Business Model Canvas – kortweg bmc – is een handige tool om je activiteiten en verdienmodel op een visuele en gestructureerde manier in kaart te brengen. Zo kom je tot een duidelijk omkaderd idee dat je uiteindelijk kan uitschrijven in je ondernemingsplan.
Wat ziet de buitenwereld?
Het bmc is de perfecte manier om je idee te pitchen. Het past immers netjes op een A4 en telt negen bouwstenen. De eerste vijf bouwstenen vormen de 'frontstage': het deel van je onderneming waarmee je klanten in contact komen:
1. Klantsegmenten: de juiste doelgroep (en hun behoeften) bepalen is essentieel. Richt je je tot een algemeen publiek of maak je een onderscheid tussen specifieke groepen (zoals mannen en vrouwen, tieners en senioren, of een bepaalde provincie of het hele land). Ook de opleiding, de sociaal-economische achtergrond en interesses zijn enkele voorbeelden van een mogelijke opdeling in klantsegmenten.
2. Waardepropositie: welke toegevoegde waarde bied jij met je product of dienst? Wat is je onderscheidende kracht: waarom komen klanten liever bij jou dan bij de concurrent? Die uniekheid kan voortvloeien uit je aanbod (een innovatief product, een uitzonderlijke combo goederen en diensten …), een buitengewone prijszetting, een ongezien salesmodel enzoverder.
3. Klantrelaties: hoe leg je relaties met klanten en hoe zal je die onderhouden? Soms is het enige contactmoment met de klant de factuur. In dat geval kan je de relatie beschrijven als ‘transactioneel’. Het spreekt voor zich dat je best inzet op een stabiele en open band met klanten. Zo vergroot je de kans dat ze vaker een beroep doen op jouw onderneming.
4. Kanalen: hoe breng je je doelgroep op de hoogte van je aanbod? En op welke manier kunnen ze jouw goederen of diensten kopen? De mogelijkheden zijn legio: van een klassieke brochure over advertising op sociale media. Vaak is een combinatie van online en offline kanalen de beste manier om zo veel mogelijke potentiële klanten te bereiken.
5. Inkomstenstromen: hoe ga je inkomsten genereren? Hier maak je duidelijk waar jouw inkomsten vandaag komen. Via losse verkoop van producten, zoals een bakker? Aan de hand van abonnementen, net als Netflix? Of een combinatie van beide?
Wat heb je nodig achter de schermen?
De overige vier bouwstenen zijn de 'backstage' van je bmc en vatten samen wat je precies nodig hebt om jouw beloftes waar te maken.
6. Belangrijkste bedrijfsmiddelen: welke mensen en middelen zijn cruciaal om jouw product of dienst aan te bieden? Denk daarbij aan fysieke middelen (zoals een laptop of een pand), intellectuele middelen (bijvoorbeeld je vakkennis of een patent) en menselijke middelen (personeel).
7. Kernactiviteiten: wat doe je elke dag om je bedrijf draaiende te houden? Mogelijke antwoorden zijn de ontwikkeling van je producten of diensten en nieuwe klanten werven. En minstens even belangrijk voor starters: je relatie met bestaande klanten onderhouden.
8. Belangrijkste partners: welke partners heb jij nodig om van je zaak een succes te maken? Het gaat hier niet om leveranciers die makkelijk inwisselbaar zijn, maar over partners met speciale kennis of capaciteiten die jij mist. Denk aan specifieke technologische, juridische of financiële expertise.
9. Kostenstructuur: wat zijn de grootste kostenposten binnen je bedrijf? Maak daarbij een opdeling van vaste uitgaven (een pand of wagen) en variabele kosten (de aankoop van producten). Breng ook de uitgaven in kaart waarop je kan besparen, bijvoorbeeld aan de hand van een schaalvoordeel.
Het bmc, of toch eerder een klassiek ondernemingsplan?
Een bmc is het ideale opstapje om de grote lijnen van je onderneming te schetsen en je idee bondig voor te stellen. Dit leuke introductiefilmpje over het Business Model Canvas geeft je alvast meer info.
Een ondernemingsplan behandelt dezelfde elementen als een bmc, maar gaat veel meer in de diepte. Een cruciaal onderdeel van een ondernemingsplan is het financiële luik. Een uitgewerkt financieel plan is een must om banken of andere investeerders te overtuigen. Wil je een vennootschap oprichten (bv), dan is een financieel plan zelfs verplicht.
In elk geval staat of valt een ondernemingsplan met de haalbaarheid, zowel bij het bmc als bij een klassiek ondernemingsplan. Beschouw een businessplan dus niet als een detail. Hoe grondiger je je voorbereidt, hoe kleiner de kans dat je voor onaangename verrassingen komt te staan. En ook na je opstart blijft zo’n plan een praktische leidraad.
Je boekhouder speelt een onmisbare rol bij de opstelling van je financieel plan. Hij adviseert je over de haalbaarheid, gaat na of je alle kosten in beeld brengt en zet de puntjes op de i. Zo begin je direct met een ijzersterk dossier aan je eigen zaak. Wil je een eerste aanzet doen? Onze gratis startersgids geeft je een duwtje in de rug.
